Bez velike priče, ali u prisustvu velikog broja kolega i poštovalaca njenog rada, preksinoć je u izložbenom prostoru Centra savremene umjetnosti Crne Gore, Dvorcu Petrovića, otvorena samostalna izložba akademske slikarke Maje Šofranac, doktoranda na FLU Beograd. Postavku, naslovljenu „Imuno-sistem” čine prikazi ljudskih figura, ali, veoma sličnih kiborzima, jer su naslikani - odštampani na crnim i bijelim platnima kao da su tijela sa ugrađenim mehaničkim dodacima ili digitalnim mehanizmima. Takođe, platna su postavljena kao instalacije u prostoru, ponegdje kombinovani sa video-radom, a pored platna, kao materijal za izradu Šofranac se koristi i pleksiglasom na kome iscrtava mehanizme strojeva koji „pokreću” ove ljude-mašine. Zato, kada uđete u prostor Dvorca Petrovića, na prvi pogled stičete utisak kao da ste ušli u veliku radionicu, u kojoj su sve te žene i svi ti muškarci došli da ih se popravi, da se poboljšaju njihove performanse, produži vijek...
I, na pravom ste putu, jer, piše istoričarka umjetnosti Maja Dedić uz ovu postavku, „izložbom „Imuno - sistem” Maja Šofranac preispituje dehumanizaciju savremenog društva, uz promišljanje o simbiozi između čovjeka i tehnoloških naprava”.
– Insistirajući na buđenju individualnosti, koju sagledava kao jedini imunološki sistem neophodan u borbi protiv mehanizovane stvarnosti, ističe dualnost čovjeka kao fizičkog i duhovnog bića, dajući prednost njegovoj spiritualnosti. Na taj način umjetnica predstavlja snažno sučeljavanje između težnje ka savršenstvu modernog doba oslikanog u robotizovanim tijelima i čovjeka otuđenog, nesigurnog, potisnute spontanosti i emocija - zapisala je, između ostalog Dedić.
Kako umjetnica objašnjava, naziv izložbe „Imuno-sistem” je ujedno centralni motiv-ideja ove postavke u Dvorcu Petrovića, a izložba je inspirisana imuno-sistemom čovjeka, odnosno mehanizmom zaštite ljudskog tijela od bolesti.
– Moja ideja vezana je za to da u strukturi naše ličnosti, kao i u društvenim strukturama postoje neki nesvjesni mehanizmi koji utiču na formiranje identiteta čovjeka. Kroz duhovno sazrijevanje, duhovni rast oni nas možda usporavaju, to su možda neke prepreke na našem putu i taj mehanizam zaštite, imuno-sistem, mogao bi nam pomoći da prepoznamo te nesvjesne sadržaje, da ih osvijestimo i pretvorimo u pozitivne stvari koje možemo da kanališemo kao pozitivnu energiju i tako ulažemo u naš razvoj i ozdravljenje društva - kaže Šofranac.
Različite materijale i različite tehnike slikarka objašnjava na sljedeći način:
- U pitanju je eksperiment materijalima kojim sam htjela da na neki način približim svoj rad posmatraču, da izađem iz okvira tradicionalnog, dvodimenzionalnog posmatranja slike i da se posmatrač direktno suoči, licem u lice, s onim što je ispred njega. Na taj način direktnije se komunicira i s posmatračem i sa prostorom, i tako formiram atmosferu koja mi je potrebna da bi se glavna ideja rada-izložbe što direktnije prenijela. Tako sam pored platna koristila i pleksiglas kao jednu potpuno providnu formu u prostoru, u kojoj bi se crtež u prostoru reflektovao preko samog posmatrača, kao i ovo poluprovidno platno koje uvijek reflektuje drugu stranu, odnosno dualizam koji imamo u sebi - kaže Šofranac.
Zašto je bilo potrebno da neka od platana budu crna, tamna... umjetnica objašnjava:
– Svaka tama u sebi nosi svjetlost, i obratno, i to je povezano s našim svjesnim i nesvjesnim, onog vječitog plus i minus koje postoji i u univerzumu kao i u svakom čovjeku - dodaje Šofranac.
Na platnima su u istoj mjeri prikazani i muškarci i žene, a kako kaže slikarka, to je u skladu s njenim poimanjem rodne ravnopravnosti, ali i odnosa žena i muškarac.
Izložba u Dvorcu Petrovića se može pogledati do 20. marta.
Ž.J.


Uzvišena ljubav je čovjekova priroda

– Moja duboka ubjeđenja su da je u srži ljudske prirode uzvišena ljubav koja će uspjeti da prepozna i na pozitivan način osvijesti i transformiše sve prepreke na putu do svoje istinske ljudske prirode. To je proces duhovno emotivnog sazrijevanja i ozdravljenja kako pojedinca tako i društva u cjelini. Ovaj proces je ujedno i centralna misao mog rada - zapisala je uz ovu postavku Maja Šofranac.
– Simbol mašine u odnosu na čovjeka je višeznačan a istovremeno sadrži i pozitivni i negativni aspekat. Na prvi pogled možemo govoriti o jednom novom – savremenom modelu čovjeka koji sve više ide u smjeru jedinjenja sa mašinom. Ovaj izazovni put nameće visoko sposobna tehnologija koju je razvio i dalje razvija sam čovjek. Međutim zajedno sa razvojem tehnologije, mijenja se i čovjekov um – sve više se udaljava od svoje istinske ljudske prirode i lako upada u zamku zavisnosti od tehnologije i ubrzanog načina života - dodaje umjetnica u zapisu.